Bình Phước hiện có hơn 14.000 hiện vật có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, mỹ thuật liên quan đến lịch sử kháng chiến, lĩnh vực dân tộc học, khảo cổ học… được lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh, trong đó 1 bảo vật quốc gia là đàn đá Lộc Hòa. Những năm qua, hoạt động bảo tồn và quảng bá giá trị hiện vật được tổ chức tốt, thông qua đó giới thiệu về sự hình thành và phát triển của vùng đất, con người Bình Phước đến với các đoàn khách tham quan, nhất là học sinh, sinh viên, đoàn viên thanh niên trong và ngoài tỉnh.
Để góp phần bảo tồn và phát huy tốt giá trị hiện vật, từ năm 2017 đến nay, Bảo tàng tỉnh Bình Phước đã tổ chức và phối hợp với các bảo tàng ngoài tỉnh tổ chức gần 30 đợt trưng bày thu hút gần 45.000 lượt khách, qua đó giới thiệu về vùng đất, con người Bình Phước.
Đoàn viên thanh niên các trường THPT Bù Đăng và THPT Lê Quý Đôn, huyện Bù Đăng tham quan Khu bảo tồn văn hóa dân tộc S’tiêng sóc Bom Bo - Ảnh: Anh Tuấn
Công tác nghiên cứu, bảo tồn, phát huy giá trị của các loại hình văn hóa nghệ thuật các dân tộc luôn được tỉnh quan tâm. Các lễ hội truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) trên địa bàn tỉnh đang từng bước được ngành văn hóa và cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm tổ chức phục dựng trong các dịp lễ, tết. Hoạt động nghiên cứu, sưu tầm những câu chuyện dân gian, bài hát ru, hát sắc bùa, kèn lá, kèn ống, múa lân, cồng chiêng, làng nghề truyền thống của đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh được quan tâm sưu tầm để đề xuất chính sách bảo tồn và phát triển. Hằng năm, ngành và các địa phương còn tổ chức nhiều hoạt động như liên hoan cồng chiêng, thi hát dân ca và các trò chơi dân gian... Ngoài ra, các câu lạc bộ đàn tính, hát then thường xuyên tổ chức giao lưu, biểu diễn, truyền dạy cho thế hệ trẻ.
Giai đoạn 2017-2022, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp các cơ quan, ban, ngành tổ chức tuyên truyền về các di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh thông qua hoạt động trưng bày hình ảnh di tích tại các trường học, khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh, thu hút hơn 30.000 lượt người tham quan, tìm hiểu; trưng bày hình ảnh di tích tại lễ đón nhận văn bằng chỉ dẫn địa lý “Hạt điều Bình Phước”, thu hút hơn 1.000 lượt người tham quan; trưng bày hình ảnh chuyên đề “Ban Liên hợp quân sự bốn bên - Từ trại Davis đến Nhà Giao tế Lộc Ninh” tại di tích Nhà Giao tế, thu hút hơn 2.000 giáo viên, học sinh và du khách tham quan...
Hằng năm, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp các ngành, địa phương tổ chức nhiều hoạt động như: về nguồn, giao lưu nhằm giới thiệu các di tích trên địa bàn và giáo dục truyền thống anh hùng, lý tưởng cách mạng, lòng yêu nước, yêu quê hương trong các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ thanh, thiếu niên. Phối hợp và hỗ trợ các cơ quan, báo chí, truyền hình, trường học thực hiện chương trình, phóng sự về hệ thống di tích trên địa bàn tỉnh và các hoạt động tại di tích; cung cấp tư liệu, tài liệu, hình ảnh về di tích cho các cơ quan trong công tác bảo tồn, phát huy di tích trên địa bàn tỉnh.
Các cơ quan báo chí tham gia tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu các tác giả, tác phẩm, công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, văn học, nghệ thuật của tỉnh trên các loại hình báo chí; đã có nhiều tin, bài viết phản ánh đa dạng về văn hóa, văn học, nghệ thuật. Trong đó có 537 tác phẩm tham gia cuộc thi sáng tác văn học về truyền thống lực lượng vũ trang tỉnh Bình Phước; 33 tác giả, tác phẩm sáng tác văn học, nghệ thuật được trao giải cấp tỉnh; 35 cá nhân được trao Kỷ niệm chương Vì sự nghiệp văn học nghệ thuật. Đồng thời, tham gia xử lý tốt các vấn đề nảy sinh trong đời sống văn học, nghệ thuật; phòng, chống “diễn biến hòa bình” trong lĩnh vực văn học, nghệ thuật.
Trong thời gian qua, đặc biệt là sau khi Tỉnh ủy ban hành Chỉ thị số 26-CT/TU, ngày 14/8/2017 về việc tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng đối với giữ gìn, bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh trên địa bàn tỉnh, nhận thức cũng như sự vào cuộc của các cấp, ngành về công tác này được nâng lên. Các cấp, ngành, địa phương quan tâm tăng cường sự lãnh đạo quản lý đối với công tác giữ gìn, bảo tồn và phát huy các di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh trên địa bàn tỉnh. Các di tích bị xâm hại đều được kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm theo quy định.
Các di tích lịch sử, văn hóa và danh lam thắng cảnh ngày càng thu hút khách du lịch đến tham quan, góp phần phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội của tỉnh. Phát huy hơn nữa lợi thế của tỉnh về các di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh nhằm quảng bá hình ảnh của địa phương với các tỉnh trong nước và bạn bè quốc tế, UBND tỉnh phân công trách nhiệm cho các đơn vị có liên quan thường xuyên kiểm tra, giám sát và hướng dẫn công tác quản lý di tích theo quy định. Xây dựng kế hoạch, quy hoạch, dự án xây dựng, sửa chữa, trùng tu, tôn tạo, phục hồi di tích; thường xuyên chỉnh trang cảnh quan tại di tích; bảo vệ an ninh, trật tự, chống mất cắp di vật, cổ vật thuộc di tích; bảo vệ môi trường và cảnh quan tại các di tích được phân cấp cho địa phương quản lý…
Nhìn chung, công tác bảo tồn, phát huy giá trị di tích trên địa bàn tỉnh có ý nghĩa lịch sử - văn hóa, phục vụ khách tham quan, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và hoạt động du lịch của địa phương. Qua đó đáp ứng nhu cầu văn hóa của nhân dân, trở thành điểm tham quan về nguồn, tìm hiểu lịch sử cách mạng của nhân dân, cán bộ, học sinh, sinh viên trong và ngoài tỉnh.
Minh An