Nằm bên dòng Lô giang thơ mộng, làng cổ Hùng Lô (thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ) là điểm đến thu hút khách du lịch trong và ngoài nước bởi nét cổ kính, kiến trúc độc đáo của ngôi đình hơn 300 năm tuổi, những ngôi nhà cổ, làng nghề truyền thống, lưu giữ nhiều nét văn hóa truyền thống gắn liền với Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương và các phong tục tập quán của cư dân Việt thuở xưa.
Đoàn Famtrip “Về miền Đất Tổ- Cội nguồn dân tộc” khảo sát sản phẩm du lịch tại Đình Hùng Lô
Làng Hùng Lô xưa có tên gọi là Trang Khả Lãm, sau đổi thành làng An Lão. Điểm đầu tiên du khách đặt chân khi đến Hùng Lô chính là ngôi đình cổ. Đình Hùng Lô (Đình Xốm) được xây dựng từ thời Lê Hy Tông niên hiệu Chính Hòa năm Đinh Sửu (1697). Đình Hùng Lô thờ các vị thần: Ất Sơn Thánh vương, Viễn Sơn Thánh vương và Áp Đạo quan Đại vương là các nhân vật lịch sử nằm trong hệ thống các di tích liên quan đến Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương của người Việt ở Phú Thọ. Đình có kết cấu kiến trúc kiểu chữ Công gồm Đại đình, Long đình và Tiền tế. Hai bên Long đình có lầu chuông, gác trống.
Trải qua bao thăng trầm lịch sử, nơi đây vẫn bảo tồn được gần như nguyên vẹn kiến trúc ngôi đình cổ, di tích lịch sử cấp Quốc gia đã được công nhận từ năm 1990. Ngoài giá trị về mặt kiến trúc, Đình như một bảo tàng thu nhỏ bởi những cổ vật quý bằng giấy, gỗ, đồng, đá, sứ các bản sắc phong, câu đối ca ngợi công đức các Vua Hùng, năm cỗ kiệu sơn son thiếp vàng, hệ thống các đồ thờ tự...
Mới đây, Lễ hội Đình Hùng Lô được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia. Lễ hội diễn ra từ ngày mùng Chín đến ngày Mười tháng Ba âm lịch. Không gian chính diễn ra Lễ hội Đình Hùng Lô là một quần thể kiến trúc nghệ thuật độc đáo gồm ngôi miếu cổ (miếu Hùng Vương), đại đình, tòa phương đình, nhà tiền tế, lầu Chuông, gác Trống, nhà Văn Chỉ, nhà Yến Lão, nhà thờ Phật, bệ Thần Nông, chùa An Lão. Nơi đây được xây dựng làm điểm đến trong các tour tuyến du lịch trong tỉnh như: Về miền Đất Tổ-Cội nguồn dân tộc, tour du lịch đường sông dành cho khách quốc tế của các hãng lữ hành khu vực phía Nam...
Đến thăm Đình Hùng Lô, du khách không chỉ được nghe những điển tích lịch sử để thêm hiểu, tự hào về truyền thống, nguồn cội mà còn được xem biểu diễn và cùng trải nghiệm chương trình “Hát Xoan làng cổ” với đủ ba chặng hát: Hát nghi lễ, hát quả cách, hát hội. Nơi đây còn là một trong những điểm di tích đầu tiên triển khai chương trình “Hát Xoan làng cổ”, một sản phẩm du lịch độc đáo và đặc trưng của tỉnh.
Bên cạnh đó, những ngôi nhà cổ có niên đại hàng trăm năm tuổi đã cộng hưởng làm nên vẻ cổ kính của làng cổ Hùng Lô. Những ngôi nhà gỗ, tre, nứa, mái ngói được chạm khắc các biểu tượng như long, ly, quy, phượng, tùng, cúc, trúc, mai với những kiến trúc độc đáo, mang đậm kiến trúc của nền văn hóa nông nghiệp lúa nước đã lưu giữ những giá trị lịch sử, kiến trúc, văn hóa đa dạng.
Chị Lã Thị Hồng Thùy- cán bộ văn hóa xã đồng thời là hướng dẫn viên tại điểm du lịch Hùng Lô chia sẻ: Hiện xã Hùng Lô còn lưu giữ được gần 50 ngôi nhà cổ có tuổi đời từ một trăm đến hai trăm năm. Người dân sinh sống trong những ngôi nhà cổ ở đây đã ý thức được giá trị của những ngôi nhà cổ đối với du lịch và văn hóa nên cùng chung tay bảo tồn, tôn tạo không gian sống của họ. Đến với Hùng Lô, du khách còn được trải nghiệm gói bánh chưng trong không gian cổ kính, tham quan làng nghề làm mỳ, miến và thưởng thức những món bánh dân dã, đặc trưng của vùng Đất Tổ.
Cùng với nguồn tài nguyên du lịch sẵn có của địa phương, việc UBND tỉnh công nhận là Điểm du lịch văn hóa cộng đồng Hùng Lô là cơ hội để triển khai xây dựng sản phẩm du lịch mới, đồng thời quảng bá, xúc tiến thu hút khách, để Hùng Lô trở thành điểm đến hấp dẫn du khách trong và ngoài nước, góp phần đưa du lịch Phú Thọ phát triển.
Phương Thanh