Lễ hội được coi là một trong những giá trị văn hoá đặc sắc mà ở đó thể hiện rất rõ bản sắc dân tộc, tinh thần cộng đồng. Ngày nay, nhiều lễ hội truyền thống được khôi phục làm cho đời sống tinh thần của người dân thêm phong phú, sinh động hơn. Du khách cũng thường tìm đến các lễ hội để được tham gia và tìm hiểu qua sự cảm nhận của chính bản thân mình.
Lễ hội đền Trần Thái Bình
Lễ hội truyền thống Thái Bình thường được tổ chức gắn liền với các di tích lịch sử - văn hoá và ở đó có nhiều trò chơi, thi tài, các hình thức diễn xướng văn nghệ dân gian độc đáo có nguồn gốc khác nhau như: trò múa ông Đùng bà Đà cổ xưa gắn liền với nghi lễ phồn thực sơ khai của một làng ven biển, một hội làng duy trì tục đánh Hổ (đánh Bệt hay múa Bệt) có nghi thức xa lạ đối với vùng duyên hải. Mỗi lễ hội lại mang một sắc thái văn hoá riêng, thu hút đông đảo du khách từ thập phương tới trẩy hội và tham quan, tìm hiểu di tích lịch sử - văn hóa gắn với lễ hội đó.
Lễ hội truyền thống nói chung và ở Thái Bình nói riêng khi được nghiên cứu thường được phân theo các tiêu chí khác nhau: theo mùa, theo nội dung (lễ hội nông nghiệp, lễ hội tôn giáo, lễ hội lịch sử, lễ hội làng nghề…). Nhưng về cơ bản, lễ hội ởThái Bình phản ánh theo bốn xu hướng sau:
- Lễ hội nhằm tái hiện cuộc sống nhà nông.
- Lễ hội tôn vinh các anh hùng dân tộc, những người có công với làng xã quê hương.
- Lễ hội tái hiện phong tục, tín ngưỡng.
- Lễ hội thi tài, vui chơi giải trí.
Trong các xu hướng trên thì lễ hội gắn với nông nghiệp được coi là chủ yếu, thể hiện nhiều hình thức, tập tục khác nhau: thờ lúa gạo (Tiền Hải). Hội đền Sáo Đền (Vũ Thư) có các trò thi mang sắc thái nông nghiệp như thi bắt vịt, thi bắt vịt, thi nấu cơm, thi bắt chạch…Hội chùa Keo, đền đồng Xâm có rước nước, cầu mưa. Một số lễ hội có sự kết hợp của nhiều nội dung, xu hướng nên sự phân loại chỉ mang tính chất tương đối.
Thái Bình là một trong những nơi chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử quan trọng, nơi sản sinh ra nhiều bậc anh tài và những người có công. Họ có thể là người con của đất Thái Bình mà cũng có thể dừng chân lại nơi đây nhưng tấm lòng tôn kính của người dân vẫn luôn tưởng nhớ về họ như: Bát Nạn tướng quân, Lí Nam Đế, Trần Hưng Đạo, quốc sư Không Lộ…
Thái Bình là vùng đất địa linh nhân kiệt, quê hương của nghệ thuật hát chèo, múa rối nước và nhiều loại hình nghệ thuật dân gian đặc sắc với 09 di sản văn hóa phi vật thể được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, trong đó có 8 lễ hội truyền thống và 1 nghệ thuật trình diễn gian.
Du lịch Thái Bình tuy chưa thực sự phát triển nhưng dựa vào nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên và đặc biệt là tài nguyên du lịch văn hóa - tâm linh phong phú, số lượng du khách đến với Thái Bình đã có những dấu hiệu khả quan. Do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid, nên ảnh hưởng đến doanh thu du lịch. Tổng lượng khách năm 2021 ước đạt 289.089 lượt (giảm 36% so với cùng kỳ năm 2020), không ghi nhận khách du lịch quốc tế đến, doanh thu ước đạt 114,63 tỷ đồng (giảm 36,3% so với cùng kỳ năm 2020). Trong thời gian tới Thái Bình cần tập trung hướng khai thác những loại hình du lịch mang bản sắc riêng của tỉnh, như là du lịch gắn liền với các di tích lịch sử - văn hóa, lễ hội tâm linh; du lịch nghỉ dưỡng biển; du lịch làng quê, làng nghề.
Thúy Hường
